zondag 2 februari 2025

'Schoon' van Alia Trabucco Zerán

Vrijdag 17 januari 2025: het leesgezelschap schuift rond de tafel 'op de Eikenberg', bij Jo. Er valt wel wat te bespreken, uiteraard ons publieksevent in de hoofdbibliotheek Biekorf, gepland zaterdagochtend, 7 februari. We zullen er leestips delen met belangstellenden; in overleg stellen onze leesgroepleden hun korfje van drie boeken samen. Een jubileum vraagt om, aansluitend,  samen te tafelen, en wat zijn we het weer roerend eens, de keuze valt op 'Le chef et moi'. Tijd voor het echte werk. 

Het komt Ludo toe de avond van een introtekst te voorzien, en het worden er drie, weliswaar kort, te beginnen met de ergerlijke autoadvertenties waarbij zelfs in kwaliteitskranten heel hard wordt geappeleerd op de 'joy' van flitsende auto's, en de nood aan een vergrootglas om op dezelfde paginagrote advertenties de (wettelijk verplichte) verwijzingen naar milieu en veiligheid te kunnen lezen. Zonder verder verband twee korte tekstjes die hem de voorbije maanden waren opgevallen: een 'romantische' tekst in de intro van Patrick Joyces 'Boerencultuur: hoe het platteland uit onze herinnering

verdwijnt' (Amsterdam, 2024) en de troostende woorden van Ovidius die net in zijn 'Metamorfosen'  stelt dat alles wisselt, niets teloor gaat. Met andere woorden: 'niets is voor niets'. Het gaat om een passage die Marietje d'Hane-Scheltema (°1932), die haar leven lang met Ovidius aan de slag is, als intro plaatste in haar boek(je) 'Alles altijd anders: over Ovidius' (Amsterdam, 2013).


Het uur was al ver gevorderd als de hoofdmoot op tafel komt, met name  'Schoon' van de jonge Chileense auteur Alia Trabucco Zéran' een boek voorgesteld door Jo.  Estela, een Chileense vrouw treedt als huishoudster in dienst bij een hardwerkend, succesvol koppel met een kindje. Het boek is opgevat als een monoloog van Estela, waarin ze breedvoerig duiding brengt bij wat zich finaal dramatisch zal voltrekken, de dood van het kind. Het kil samenleven in een vervreemdende omgeving wordt op deze manier geënsceneerd. De vraag die de lectuur voortdrijft is dan - Jo verwijst hierbij naar Alfred Hitchcock - niet wat er zal gebeuren, maar wel wanneer.  

Iedereen heeft het boek met dezelfde ogen gelezen, geraakt door de maatschappelijke omgeving, en het 'niet gezien worden' en de 'dissociatie' van de hoofdpersoon. De gedetailleerde monoloog doet filmisch aan - Reinoud verwijst naar een Oscarwinnende Mexicaanse film (Carozon?) en Ina naar een Braziliaanse film over dit thema - maar draagt anderzijds niet bij de tot de geloofwaardigheid van de hoofdpersoon. Is hier teveel de hand van een academisch opgeleide ficitieschrijver te zien?  Jo wijst op de uitstekende Nederlandse vertaling, en geeft aan hoe zorgvuldig vertalen de problematiek van het boek scherper kan stellen. Hij vraagt aandacht voor de rol van de hond in het verhaal, als hellehond, de hond van de wraak. Ina en Jo duiden ook de maatschappelijke achtergrond met in Chili een arrogante, neo-liberale klasse:  'De gladheid van dit koppel ken ik wel'. Iedereen kan zich wel vinden in de slotbedenking van Ciska: 'Estella zat een beetje in mijn hart'. Waarna het tijd was voor de punten, die varieerden van '6' tot '9', gemiddeled 7,2.

Op naar het volgende boek, dat wordt dan het vierde van het nieuwe honderdtal. Ludo stelde vier boeken voor met - het een al meer uitgesproken dan het andere - een Bruggelink, waarbij, misschien toch wat verrassend, gekozen werd voor Paul de Wispelaeres dagboek 1990-1991 onder de mooie titel 'Het verkoolde alfabet'. Te bespreken op 28 maart. 

donderdag 16 januari 2025

Achterom kijken


De aftrap werd gegeven na de grote vakantie 2006. Zovele maanden en jaren verder kunnen we terugblikken op een mooi parcours. De details laten we achterwege, waar het over gaat zijn de boeken. Hier volgen ze, voorzien van de onvermijdelijke groepskwotering.
  1. Chris De Stoop, De bres (2000); 2006 - Ludo (76,6 )
  2. Arnon Grünberg, Tirza (2006); 2007 - Ciska (75,0)
  3. Mario Vargas Llosa, Het feest van de bok (2000); 2007 - Chris (66,0)
  4. Mustafa Kör, De lammeren (2007); 2007 - Ina (73,0)
  5. Dan Brown, Het Bernini mysterie (2003); 2007 - Reinoud (45,7)
  6. Khaled Hosseini, De vliegeraar (2003); 2007 - Cecile (79,3)
  7. Meg Rosoff, Het toevallige leven van Justin Case (2006); 2007 - Geert (50,0)
  8. José Saramago, Memoriaal van het klooster (1982); 2008 - Ludo (63,5)
  9. Arthur Japin, De overgave (2007); 2008 - Ciska (65,0)
  10. Anne Provoost, De roos en het zwijn (1997); 2008 - Chris (79,0)
  11. Jan Wolkers, Terug naar Oegstgeest (1965); 2008 - Ina (70,7)
  12. Amélie Nothomb, De verloofde van Sado (2007); 2008 - Reinoud (69,0)
  13. Hanif Kureishi, Dit moet je weten (2008); 2008- Cecile (70,8)
  14. Willem Frederik Hermans, De donkere kamer van Damocles (1958); 2008 - Ludo (72,5)
  15. Isabel Allende, Fortuna's dochter (1999); 2008 - Ciska (71, 6)
  16. Marjane Satrapi, Persepolis (2005); 2009 - Ina (68,5)
  17. David Grossman, De stem van Tamar (2000); 2009 - Chris (66,4)
  18. Herman Koch, Het diner (2009); 2009 - Geert (59,?)
  19. Ryszard Kapuscinski, Ebbenhout: Afrikaanse ontmoetingen (1998/2000); 2009 - Reinoud (84,2)
  20. Iain Pears, Het goud van de waarheid (1997); 2009 - Cécile (73,6)
  21. Margaret Atwood, Alias Grace (1996/1996-2009);2009 - Ludo (74,3)
  22. Emily Brontë, Wuthering heights (1847);2010 - Ciska (62,? )
  23. Jhumpa Lahiri, Vreemd land (2008);2010 - Chris (77,?)
  24. Marina Lewycka, Een korte geschiedenis van de tractor in Oekraïne (2005);2010- Ina (72,? )
  25. Philippe Claudel, Het verslag van Brodeck (2008);2010 - Reinoud (80,0 )
  26. Haruki Murakami, Norwegian wood (1987/2007);2010 - Geert (75,8 )
  27. Tom Lanoye, Sprakeloos (2009);2010 - Ludo ( 81,5)
  28. Nicole Krauss, De geschiedenis van de liefde (2005/2010);2011 - Ciska (73,? )
  29. David Van Reybroeck, Congo, een geschiedenis (2010);2011 - Chris (77,?)
  30. Harper Lee, Spaar de spotvogel (1960/2010);2011 - Ina (75,0)
  31. Erwin Mortier, Godenslaap (2008); 2011 - Reinoud (57, )
  32. S.J. Watson, Voor ik ga slapen (2011); 2011- Christine (67)
  33. Robert Vuijsje, Alleen maar nette mensen (2008); 2011 - Geert (67,9 )
  34. Mario Vargas Llosa, De droom van de Ier (2010:2011); 2012 - Ludo ( 76)
  35. Lars Saabye Christensen, De halfbroer (2005); 2012 - Ciska (77,5 )
  36. Louis-Paul Boon, Mijn kleine oorlog (1946); 2012- Chris (64 )
  37. Xavier Marias, De verliefden (2011;2012); 2012 - Ina (64)
  38. Sandor Marai, Gloed ( ), 2012- Christine (81, )
  39. Stefaan Brijs, De engelenmaker (2005), 2012 - Reinoud (85,0 )
  40. Julian Barnes, Alsof het voorbij is (2011;2012); 2013 - Geert (72,1 )
  41. Winfried Georg Sebald, De ringen van Saturnus (1995, 2007); 2013 - Ludo (55)
  42. Annie Proulx, De laatste troef (2002, 2002); 2013 - Ciska (65,7 )
  43. Griet Op de Beeck, Vele hemels boven de zevende (2013); 2013 - Chris (70,71)
  44. Jesús Carrasco, De vlucht (2013) 2013 - Ina (79,28)
  45. Jonas Jonasson, De honderdjarige man die uit het raam klom en verdween (2011) 2014 - Christine (65)
  46. Stefan Hertmans, Oorlog en terpentijn (2013) 2014 - Reinoud (81)
  47. Sonali Deraniyagala, Vloedgolf (2013) 2014 - Geert (55,00)
  48. Dave Eggers, De cirkel (2013/2013) 2014 - Jo (72,00 )
  49. Robert Harris, De officier (2014/2014) 2014 - Ludo (77,14 )
  50. Donna Tartt, De verborgen geschiedenis (1992/1992 ) 2014 - Ciska (76,88 ) 
  51. Paolo Giordano, Het zwart en het zilver (2014) 2014 - Chris (60,71 )
  52. Seppe van Groeningen, Aards paradijs (2014) 2015 - Ina (60,63 )
  53. Amin Malouf, De ontheemden (2012|2013) 2015 - Christine (64,00 )
  54. Ilja Leonard Pfeijffer, La superba (2014) 2015 - Reinoud (81)
  55. Inge Schilperoord, Muidhond (2015) 2015 - Geert (74, )
  56. P.F. Thomése, De onderwaterzwemmer (2015) 2015 - Jo (71,9)
  57. Alice Munro, Te veel geluk (2009|2013) 2016 - Ludo (73)
  58. Fiston Mwanza Mujila, Tram 83 (2013|2015) 2016 - Ina (57)
  59. Patrick Modiano, De straat van de donkere winkels (1978|2014) 2016 -  Chris (60)
  60. Michel Houellebecq, Onderworpen ( 2015|2015) 2016 - Christine (75)
  61. Elif Shafak, De stad aan de rand van de wereld (2014|2015) 2016 - Reinoud (71)
  62. Martha Batalha, Het verborgen leven van Euridice Gusmao (2016|2016) 2016 - Geert (64 )
  63. Jeroen Olyslaegers, Wil (2016) 2017 - Jo (81) 
  64. Matthias M.R. Declercq, De val (2016|2017) - Ludo (66 ) 
  65. Chimanda Ngozi Adichie, Amerikanah  (2013|2013) 2017 - Ciska (73)
  66. F. Scott Fitzgerald, Teder is de nacht (1934| o.a 2014) 2017 - Chris (56)
  67. Lewis Carroll, Alice in Wonderland (1865|2014 (meerdere vertalingen)) 2017 - Ina (60)
  68. Alfred Birney, De tolk van Java (2017) 2018. - Christine (68)
  69. Maja Wolny, Zwarte bladeren (2017) 2018 - Reinoud (74)
  70. Erika Fatland, Sovjetistan: een reis door Turkmenistan ... ( ) 2018 - Geert (79)
  71. Koen Peeters De mensengenezer (2017) 2018 - Jo (73,1)
  72. Paul Auster, De New York-trilogie (Broze stad - Schimmen - De gesloten kamer) (1985-86|1988-89) 2018 - Ludo (77)
  73. Min Jin Lee, Pachinko (2017|2018) 2018. - Ciska (70)
  74. Jonathan Safran Foer, Dieren eten (2009|2009) 2019 - Chris (67)
  75. Soseki Natsume, Kokoro: de wegen van het hart (1914|2014 ) 2019 - Ina (71)
  76. Bart Moeyaert, Tegenwoordig heet iedereen sorry (2019) 2019 - Christine (66)
  77. Elena Ferrante, De geniale vriendin (2012|201?) 2019 -  Reinoud ( 62,5) 
  78. Paulo Coelho, Veronika besluit te sterven (1998|1999) 2019 - Geert (61,25 )
  79. Adeline Dieudonné, Het echte leven (2018| ) 2019 - Jo (79)
  80. Patrick Radden Keefe, Zeg niets: moord en verraad in Noord-Ierland (2018) 2020- Ludo (82,5)
  81. Eva Garcia Saenz de Urturi, De stilte van de witte stad (2016|2019) 2020 - Ciska (69)
  82. Hanya Yanagihara, Een klein leven (2015|2016) 2020 - Chris (68)
  83. Christiane Stallaert, Het verdriet van Spanje: een natie op zoek naar zichzelf (2020) 2021 - Ina (76)
  84. Marieke Lucas Rijneveld, De avond is ongemak (2018  ) 2021 - Christine (77,8)
  85. Fleur Jaeggy, De gelukzalige jaren van tucht ( ) 2021 - Geert (67)
  86. Kader Abdollhah, Het huis van de moskee (2005) 2022- Chris (82,7 )
  87. Juli Zeh, Onder buren (2021|2021) 2022 - Jo (78)
  88. Douglas Stuart, Shuggie Bain (2020|2021) 2022 - Ludo (72,2)
  89. Alicja Gescinska, Een soort van liefde (2021) 2022 - Ciska (77,85)
  90. Matthias M.R. Declercq, De ontdekking van Urk (2020) 2022 - Chris (68)
  91. Tommy Wieringa, Dit zijn de namen (2012) 2022 - Ina (73,1 )
  92. Amos Oz, Judas (2016) 2023 - Christine ( 81)
  93. Ilja Pfeijffer, Grand Hotel Europa (2018) 2023 - Reinoud (83)
  94. Lorena Salazar Masso, De rivier is een wond vol vissen (2021|2022) 2023 - Geert (72)
  95. Rebecca Solnit, Wanderlust: een filosofische geschiedenis van het wandelen (2001|2019) 2023 - Jo (60,0)
  96. Gaea Schoeters, Trofee (2020) 2023 - Ludo (85)
  97. Nino Haratischwili, Het schaarse licht (2022|2022) 2023 - Ciska (70)
  98. Philippe Claudel, Schemering (2023|2023) 2024 - Chris (85)
  99. Merethe Lindstrom, Dagen in de geschiedenis van stilte (2021|201) - Ina (78)
  100. Janny Erpenbeck, Kairos (2021) 2024- Christine (58)
  101. Gabriel Maria Marquez, Honderd jaar eenzaamheid (1967|1972) 2024 - Reinoud (82)
  102. Edouard Louis, Veranderen: methode (2021|2022) 2024 - Geert (70)
  103. Alia Trabucco Zerán, Schoon (2022|2024) 2025 - Jo (72) 
  104. Paul de Wispelaere, Het verkoolde alfabet (1992) 2025 - Ludo ( )