zondag 3 november 2013

'Alsof het voorbij is' van Julian Barnes

Alsof het voorbij is ... Al een heel tijdje voorbij, de samenkomst waarbij de leeservaringen van Julian Barnes jongste boek werden gedeeld. Schrijver dezes laat de voorraadkast excuses onaangeroerd en bekent schuld: te vaak kregen andere werkzaamheden voorrang op het bijhouden van de leesgezelschapsblog. Maar goed, nu is het echt zover.

Barnes' dun boekje werd in brede kringen bijzonder goed onthaald en omschreven als het testament van een door het leven gelouterd wijs man. Dit kon dus niet misgaan, die 22ste maart ten huize van Geert, al is het steeds uitkijken naar de eigenzinnige meningen van de leesgezelschapsleden. Maar vooraf en zoals steeds: het voorleesmoment. Ludo diepte een recent krantenkartikel op, van de jonge DS-journaliste Sarah Van Kersschaever, waarin ze subtiel en bijzonder beeldrijk haar relatie met haar grootvader beschrijft, een boer op rust. Enig mooi hoe Sarah in enkele zinnen de ziel van haar grootvader doorgrondt. Het ironisch sausje maakte dit korte artikel tot een klein meesterwerkje, vond Ludo. Uiteraard hoeft niet iedereen het daar mee eens te zijn, en dat geldt evenzeer voor de hoofdschotel van de avond, het boek van Julian Barnes.

Voor Ciska was het een tweede lezing, nu iets minder enthousiast dan de eerste kennismaking, maar gecharmeerd door het bouwen aan een groot verhaal vanuit een klein gegeven, verder ook het thema tijd en geschiedenis, en de karakteristieke ironie en spot. Dit laatste viel Reinoud ook wel mee, de zo karakteristieke zelfrelativerende toon van de "Engelsman". Maar verder toch wat op zijn honger, een vlot begin maar ontgoochelend naar het einde, waarbij het uiteindelijk niet duidelijk is wat Barnes hier wil vertellen. Een zelfde gevoel bij Ina. Ze vond dat het boek de hoge verwachtingen niet echt inloste. Weliswaar een bijzonder vlotte pen en  een boek dat leest als een trein, maar al bij al onduidelijk waar de auteur met zijn verhaal naartoe wil. Christine vreesde in een diep filosofisch verhaal terecht te komen, maar het viel al bij al mee, en vond het best intrigerend hoe een "brave" oude man terugkijkt op zijn leven. Ludo vond eveneens dit boek wat over het paard getild, maar waardeerde hoe Barnes vanuit een persoonlijk verhaal bijzonder scherp de relativiteit van de werkelijkheid in het licht stelt. Geen slecht boek, maar niet enthousiast, stelde Chris, nadat hij het boek voor de helft een tweede maal had gelezen. Een zekere melancholische sfeer en de spanning die in het tweede gedeelte  in het boek wordt binnengeloodst, wist hij wel naar waarde te schatten. Ook Geert had het boek al eerder gelezen, en nu opnieuw. Het blijft een moeilijk boek, met veel vragen die open blijven. De ironische toon en de schitterende manier waarop de jeugdjaren werden beschreven, konden Geert het meest bekoren.

En verder, ja verder zette dit boek alle deuren open om door te gaan op het "leven", de grootse plannen die veelal uitlopen op een grijs bestaan, op de wijze waarop gebeurtenissen door verschillende mensen en in verschillende tijden helemaal anders worden gepercipieerd. Vooral viel het op dat, ondanks verschillende accenten, de algemene waardering van Barnes boek heel dicht bij elkaar lag en dat iedereen wat afstand nam van de manier waarop het boek de voorbije maanden in uiteenlopende media de hemel was ingeprezen. De grote eensgezindheid vertaalde zich ook in de punten: Ciska 8, Ina 7, Reinoud 6,5, Christine 7,5, Chris 7, Ludo 7, en Geert 7,5., wat 72,1 oplevert. ,