donderdag 3 mei 2018

'Sovjetistan: een reis door Turkmenistan, Kazachstan, Tadzjikistan, Kirgistan en Oezbekistan' van Erika Fatland.


Samen op reis: lezen is kijken door andermans ogen.
Op een warme lenteavond schaart ons literaire genootschap zich rond de tafel in de tuin van de voorzitter (0) voor de bespreking van Sovjetistan van Erika Fatland (1).

We genieten van de wijn en het koel schuimend bier en prijzen ons gelukkig dat Geert, ondanks zijn zoektocht naar Centraal- Aziatische specialiteiten , ons geen koemis (2) laat drinken.
Bij wijze van opwarming doet Jo een Grietopdebeekje (3) waarna we ons op een van de gevaarlijkste wegen ter wereld (4) begeven om een beeld te krijgen van ons reisdoel. De bestemming spreekt tot de verbeelding; behalve voor Chris is het voor de overige leden terra incognita (5).
Het boek van Erika Fatland opent voor ons een wondere wereld vol smeulende gasvelden, megalomane gebouwen, blinkende kitsch, straatarme boeren en griezelige dictators. We zien een fascinerende streek: kleurrijk, ruw (6), indrukwekkend, verwarrend (7) en erg gastvrij. Bakermat van een oude beschaving; zowel Reinoud als Christine dromen van een reis langs de Zijderoute (8) door de Centraal Aziatische republieken.

We krijgen erg veel informatie voorgeschoteld, soms moeilijk te behappen maar steeds verwerkt in een leesbare tekst vol rake observaties. De beoordeling van het boek was eensluidend positief (9) en leidde tot een uitzonderlijk goede score (10).

Het volgende boek brengt ons van de Westhoek naar de Afrikaanse binnenlanden:" de mensengenezer"  van Koen Peeters wacht op ons. Steeds nieuwe horizonten, steeds weer verrassende inzichten: no books, no glory. We bluvn goan.

Een knusse, gezellige stad op mensenmaat ... : Astana, hoofdstad van Kazachstan


Voetnoten:
(0) Onze président-fondateur is Geert W., ijveraar voor de schone kunsten, activist voor een betere wereld en ook berucht voor zijn boude uitspraken. Zo heeft hij een gloeiende hekel aan intellectuele prietpraat en haat hij teksten met voetnoten en verklarende woordenlijsten. Een goede tekst spreekt voor zichzelf en heeft al die verwijzingen en verklaringen niet nodig.
(1) Erika Fatland. Sovjetistan. Een reis door Turkmenistan, Kazachstan, Tadzjikistan, Kirgistan en Oezbekistan. Verschenen in 2014, uit het Noors vertaald, 446 blz.
(2) Koemis (ook kumys) is gegiste melk van merries. Volgens Chris een geneeskrachtige lekkernij waarbij de grootste kunst erin bestaat om het goedje ongemerkt in een bloempot te laten verdwijnen.
(3) Griet Op de Beeck schreef het boekenweekgeschenk, een novelle van krap honderd bladzijden, waarin haar gekende thema's aan bod komen: de pijn van het zijn en de kracht van de liefde. Door de kritiek ongenadig neergesabeld, door Christine en Jo gewaardeerd als onderhoudende en ontspannende lectuur zonder veel pretenties. Een Grietopdebeekje wordt meestal gedaan als aanzet tot een diepzinnig gesprek: wij hadden het over de moeite bij het kiezen en later op de avond borduurden we verder over de illusie van totale vrijheid die maakt dat jongeren geen keuzes meer durven maken.
(4) "De gevaarlijkste wegen van de wereld" is een televisieprogramma van VARA waarin twee personen een avontuurlijke rit ondernemen. We bekeken de uitzending van 15 april 2018 die ons over de Pamir Highway in Tadzjikistan voerde. De diepzinnige gesprekken tussen de twee chauffeurs werden door Geert versneld doorgespoeld maar de beelden van het landschap waren overweldigend.
(5) Onbekend gebied.
(6) De favoriete sport is het uit mekaar scheuren van een levende geit op ronddravende paarden. Het roven van jonge meisjes gebeurt nu ook al met de auto.
(7) In de 20e eeuw gedurende 70 jaar deel van de Sovjet-Unie en onderworpen aan deportaties en strafkampen. Toch denkt de bevolking met heimwee terug aan de zegeningen van de communistische heilstaat.
(8) De zijderoute is de oude handelsroute die oost en west verbond van de oudheid tot de late middeleeuwen en bestaat uit een netwerk van karavaanwegen doorheen Centraal- Azië.
(9) Vlotte en aangename lectuur (Ciska), fascinerend (Christine), rake observaties (Chris), boordevol prachtige verhalen (Reinoud),  interessant (Ina), aangenaam (Geert), Waarom is die trein weer te laat?  (Ludo).
(10) Ciska (8), Ina (8), Reinoud (8), Christine (8), Geert (8), Chris (7.5), Jo (7.5) en Ludo (8.5) geeft een gemiddelde van 7,9.

Opgetekend door Jo Libbrecht