Geert, wat dreef je om een leesgroep op te richten ?
Geert: Zelf ben ik ooit nog lid van een leesclub geweest (onder de vleugels van de Volkshogeschool). Aangezien ik al jarenlang veel boeken las, wou ik dat delen met andere mensen. Je moest voorgedragen worden door een ander lid om te kunnen toetreden en ik heb lang op de
‘wachtlijst’ gestaan. Toen het eindelijk zover was, is deze leesclub na een klein jaar ter ziele gegaan. (Er is geen oorzakelijk verband!) Dit was een grote ontgoocheling voor mij want ik ontdekte ook veel meer in boeken die ik zelf gelezen had door er met andere mensen over te praten.Langzaamaan begon het in mijn hoofd te rijpen om zelf een leesclub op te richten, maar ik twijfelde nog sterk over het hoe, wie erbij te betrekken, welke werkwijze te hanteren enz … Ik heb er twee jaar lang op gebroed en ondertussen meerdere mensen aangesproken uit mijn wijde omgeving: kennissen, vrienden, buren, collega’s, familieleden, enz … om te horen wat ze ervan vonden en of ze eventueel geïnteresseerd waren. En uiteindelijk hebben we een eerste datum afgesproken met een aantal mensen, een uitnodiging verzonden en is de zaak aan het rollen gegaan ….
Hoe gebeurde de samenstelling van de groep ?
Geert: In feite gebeurde de samenstelling nogal lukraak en was dat afhankelijk van de beschikbaarheid en de bereidheid van de mensen die ik aangesproken had. Ik vond het zelf belangrijk dat er een sociale mix was van mensen met een verschillende achtergrond en dat er een goed evenwicht was tussen mannen en vrouwen. Uiteraard moest een potentiële deelnemer interesse tonen in lezen en literatuur zonder evenwel specialist te zijn. Vooral de liefde voor het boek was een doorslaggevende factor.
Anderzijds moest je toch een bepaalde discipline aan de dag willen leggen om boeken en romans (fictie) te lezen die je niet direct zelf zou kiezen en moest je het engagement aan de dag leggen om toch voor langere tijd vol te houden en niet na een paar sessies ermee te stoppen. Ik verwachtte ook een openheid naar de andere leesgroepleden toe.
De motivatie om toe te reden was voor iedereen dan ook zeer verschillend: sommigen lazen al veel romans en wilden dat delen, anderen hadden behoefte om meer fictie te lezen naast de obligate beroepslectuur en kranten en tijdschriften.
Ook het aantal mocht niet te hoog liggen: 7 tot 8 personen leek ons ideaal met 10 als een absoluut maximum want het moest nog beheersbaar blijven en vooral vond ik dat iedereen voldoende aan bod moest kunnen komen.
Het was eigenlijk wel een bepaald risico omdat bij de startgroep de deelnemers elkaar nauwelijks kenden, enkel ikzelf kende iedereen. Het was dus niet te voorspellen of dat wel zou klikken tussen die verschillende persoonlijkheden. Maar wonderwel is dat heel snel in zijn plooien gevallen en nu vormen we zelfs een hechte groep.
Gelukkig zijn er niet veel wisselingen gebeurd, enkel in de beginperiode hebben er twee mensen afgehaakt die vlot terug vervangen werden door andere ‘gegadigden’. En zo zijn we op onze groep aanbeland die nu toch al drie jaar actief is. We hebben trouwens al heel snel de naam veranderd van leesclub naar leesgroep omdat we niet wilden overkomen als een select afgesloten clubje.
Welke formule of werkwijze hanteert de leesgroep ?
Geert: Ongeveer om de zes weken komen we samen op een avond in beurtrol bij één van de leesgroepleden. Zo leer je op die manier iedereen in zijn eigen biotoop beter kennen. Telkens stelt iemand anders een boek voor aan de anderen. Het kan ook een aantal boeken zijn waaruit de anderen kunnen kiezen, dit ligt aan de initiatiefnemer. Daarna probeert elk het afgesproken boek te bemachtigen via de bibliotheek, de boekhandel of via familie of vrienden.
De boekvoorsteller ontvangt daarna de andere leesgroepleden en staat in voor de organisatie van de avond. Daarbij is alles mogelijk om van gedachten te wisselen: een klassieke bespreking, een quiz, een filmfragment, elkaar bevragen, een dineetje enz … Het hangt af van de creativiteit van de voorsteller. Dranken en hapjes worden in de mate van het mogelijke aangepast aan het onderwerp van het besproken boek. Het is immers ook een gezellig samenzijn.
Op het einde van elke sessie quoteren we ook de boeken. Niet dat een cijfertje zo belangrijk is, maar het zet na een aantal keren de zaken toch in een bepaald perspectief. Zo kan de appreciatie van de gelezen en besproken boeken vergeleken worden. Opvallend is wel dat die dikwijls uiteenloopt tussen mannen en vrouwen …
Het hoeft trouwens niet bij boekbesprekingen te blijven want we zijn al enkele keren samengekomen in andere omstandigheden. Zo hebben we een uitstap gemaakt naar Doel n.a.v. ons eerste boek (De bres van Chris Destoop) en hebben we samen eens een tentoonstelling bezocht in een Brugs museum omdat iemand van de leesgroep daar kon gidsen.
Welke boeken komen dan aan de orde ?
Geert: Eigenlijk is alles mogelijk zolang het maar Nederlandstalig en fictie is, dus geen biografieën, essays, traktaten, journalistieke of wetenschappelijke boeken en dergelijke. Een belangrijk uitgangspunt is immers dat het ontspannend moet blijven en dat de boeken vlot beschikbaar moeten zijn voor iedereen. De ouderdom van de boeken speelt geen rol maar in de praktijk blijkt toch dat het meestal om recentere boeken gaat van de laatste 10 tot 20 jaar. Soms komen boeken aan bod die in de actualiteit staan of in een boekentoptien prijken maar dat is allerminst altijd het geval. Het gebeurt anderzijds ook dat er klassiekers gekozen worden waarvan iedereen denkt: dat zou ik toch ooit eens moeten gelezen hebben.
Alhoewel de boekenkeuze zo spontaan mogelijk verloopt, is het toch een streven om voldoende Vlaamse en Nederlandse auteurs een kans te geven naast het grotere aanbod van buitenlandse auteurs en ook om aandacht te hebben voor vrouwelijke auteurs .
Bij het onderwerp of thema van de voorgestelde boeken zijn geen grenzen, alles kan aan bod komen zoals historische romans, psychologische boeken, thrillers, sprookjes of fantasy, reisverhalen. De keuze van de boeken is tot nu toe zeer uiteenlopend geweest en dat is ook goed. Zo leren we met een uiteenlopend spectrum van de literatuur kennismaken. Het valt trouwens op dat we al een groot stuk van de wereld 'rondgereisd' hebben met onze boeken.
We maken ook geen onderscheid in hoge en lage cultuur: het hoeven niet noodzakelijk hoogstaande boeken te zijn, of boeken die tot de beste uitgeroepen worden. Er kan gerust wat populairder werk aan bod komen zoals een succesthriller, zolang er maar voldoende variatie is. Het moeten vooral boeken zijn die ons op één of andere manier raken.
Reinoud
